Sipas mitologjisë ,,greke,, Taulas (Tαύλας), një nga gjashtë djemtë e Ilirit, ishin paraardhësit e Taulantiit..
Ata jetonin në bregdetin Adriatik të Ilirisë (Shqipëria moderne), në afërsi të qytetit të Epidamnusit (modern Durrës). Ky fis luajti një rol të rëndësishëm në historinë ilire të shekullit 4-3 p.e.s, kur Glaucias (335 BC- 302 pes) sundoi mbi ta si mbret.
According to Greek mythology Taulas (Tαύλας), one of the six sons of Illyrius, was the eponymous ancestor of the Taulantii.
Appian, The Foreign Wars, III, 1.2
They lived on the Adriatic coast of Illyria (modern Albania), in the vicinity of the city of Epidamnus (modern Durrës). This tribe played an important role in Illyrian history of the 4th–3rd centuries BC, when Glaucias (335 BC- 302 BC) ruled over them as king.
The name Taulantii appears to be connected with the Albanian word tallandushe, dallëndyshe which means “swallow” in English.
Thucydides, The Peloponnesian War, 1.24.1, “The city of Epidamnus stands on the right of the entrance of the Ionic gulf. Its vicinity is inhabited by the Taulantians, an Illyrian people. The place is a colony from Corcyra, founded by Phalius, son of Eratocleides, of the family of the Heraclids, who had according to ancient usage been summoned for the purpose from Corinth, the mother country…”
Wilkes, John (1992). The Illyrians. Wiley. p. 244. ISBN 9780631146711. “Names of individuals peoples may have been formed in a similar fashion, Taulantii from ‘swallow’ (cf. the Albanian tallandushe) or Erchelei the ‘eel-men’ and Chelidoni the ‘snail-men’.”
Tulat e Menorcës – Megalitë misterioze të popullit Talaiotik
E vendosur në Detin Mesdhe janë një grup i ishujve spanjollë të njohur si Ishujt Balearikë. Një nga ato ishull, Menorca, është shtëpia e një koleksioni mbresëlënës të monumenteve të gurit megalitik të quajtur taulas.
Figurë e demave është me rëndësi të veçantë sepse njerëzit e parë që kanë jetuar ndonjëherë në Menorca erdhën nga Kreta dhe demi luajti një rol të rëndësishëm në kulturën e tyre.
Origjina dhe qëllimi i taulas është i panjohur, edhe pse ato janë veprat e njerëzve para historikë. Ka pasur disa teori që rrethojnë misterin e tabelave, përgjithësisht të fokusuara në qëllime fetare ose astronomike.
Disa besojnë se ato janë një simbol fetar. Të tjerë besojnë se taulët shërbyen si një tempull shërimi. Së fundi, ekziston një teori se tabelat ishin të përafruara me lëvizjet e hënës.
Një teori është se taulët shërbyen si një tempull për perëndinë e popullit Talaiotik.
Nuk ka indikatorë se cilën fe e kanë praktikuar ose atë që ata e quajnë zotin e tyre, por një zbulim gjatë gërmimeve ka bërë që një studiues të teorizojë se ata mund të kenë adhuruar një zot të demit.
Hulumtuesit po gërmonin një vend të njohur si Torralba d’en Salort kur arritën një figurinë prej bronzi, e cila mund të ishte ulur në një raft brenda Torralba d’en Salort si një objekt adhurimi.
Demi u gjet në mesin e objekteve të tjera që thuhet se i ngjajnë sendeve të adhurimit që do të gjendeshin brenda një kishe sot.
Figura e demit është me rëndësi të veçantë sepse njerëzit e parë që jetonin ndonjëherë në Menorca erdhën nga Kreta dhe demi luajti një rol të rëndësishëm në kulturën e tyre.
Arkeologu spanjoll J. Mascaro Pasarius ishte i pari që sugjeroi idenë e një zot dem, me pllaka që përfaqësonin fytyrën dhe brirët e demit. Kjo teori nuk është pranuar gjerësisht.
featured image: Talati de Dalt – T-shaped stone monument on Menorca, Spain. Credit: Karol Kozlowski / BigStockPhoto
Tomb of Es Tudons, monument of the Talaiotic peoples of Menorca. Public Domain
Talaiot de Trepuco, megalithic table-shaped Taula monument on Menorca island, Spain. Credit: Tuulijumala / BigStockPhoto
Talaiot de Trepuco, megalithic table-shaped Taula monument on Menorca island, Spain. Credit: Tuulijumala /