Kthim tek të parët tanë (shkrimi #2)
Shkruan: Brilant GASHI
Ilirët , kjo rracë e shquar pellazge nuk ishin vetëm perandorë të shteteve të tyre ilire . Jo jo nuk ishin vetëm aq sepse ata ishin diçka më shumë në botën antike . Ata ishin perandorë të mëdhenj të perandorive që kanë lënë gjurmë të pashlyeshme në botë . Disa nga këta ilir ishin perandorët më të famshëm të Perandorisë Romake . Edhe shqiptarët në periudhën e mesjetës dhe në periudhën pesë shekullore të Perandorisë Osmane bënin pjesë dhe kishin një rol të rëndësishëm në politikën e kësaj perandorie . Disa nga ata shqiptar ishin ministra , kryeministra , ministra të jashtëm etj . Mund të them se shqiptarët që bënin sistemin politik në Perandorinë Osmane janë rimishërimi i perandorëve ilir në Perandorinë Romake . Konstantini ishte një nga ilirët e shumtë që arritën të ishin perandorë të Romës . Ai ka lindur në atë pjesë të Ilirisë , pra në Nish , tokë kjo e cila është nën okupimin e sllavëve barbar . Konstantini ishte një perandorë ilir i cili sundoi 31 vjet në Perandorinë Romake , kurse një vit para se të bëhej perandor ishte bashkëperandor . Konstantini ishte perandori i parë romak që mbështeti dhe toleroi krishterimin në perandorinë e tij . Shumë legjenda janë krijuar rreth emrit të tij . Si një perandor i shkëlqyer dhe me karakter , ai eliminoi sistematikisht Cezarët e tjerë dhe zhduki tetrarkinë e Dioklecianit . “Objektivi kryesor i Konstantinit ishte që të jetë zot në gjithçka .” – e përkufizonte Volteri karakterin e tij . Pa dyshim , ky ilir i madh meriton të quhet “i Madh” , pasi ka bërë reforma të mëdha në ushtri , në sistemin monetar , por gjithashtu është i pamohueshëm fakti , që ai ka lënë gjurmë të pashlyeshme në historinë botërore . Transferimi i kryeqytetit perandorak nga Roma në Konstantinopojë dhe adoptimi i fesë së krishterë , ndryshuan rrënjësisht fytyrën e perandorisë . Konstantini ushtronte pushtetin në Britaninë e Madhe dhe në Gali , por për të qeverisur të gjithë perandorinë atij i’u desh të mundte dy rival të fuqishëm . Në vitin 312 , Konstantini marshoi mbi Romë që të rrëzonte Maksencin . Në këtë betejë , ai doli fitues në urën e Milvianit . Sipas legjendës , Konstantini u kthye drejt krishterimit , sepse pa në qiell një vision , që e porositi t’ia besonte fatin e ushtrisë së tij perëndisë së krishterë . Ai vuri si emblemë mbi mburojat e ushtarëve të tij kryqin që ishte shfaqur në qiell me moton : “Me këtë shenjë , do të fitosh” . Por ai festoi fitoren sipas traditës romake me një hark triumfi . Dy ndryshimet spektakolare të ndërmarra nga Konstantini qenë ndërtimi i “Romës së Re” , dhe përqafimi i krishterimit prej tij . Roma ishte qyteti ku Konstantini kishte vrarë gruan e tij , Fausta , dhe djalin Krisp . Konstantinopoja u ndërtua shpejtë dhe u përurua me bujë në vitin 330 . Konstantini i madh është një nga perandorët më ndriçues të Romës . Ngaqë nuk ishte as romak , as grek , por në fakt ai ishte më i madhi ndër perandorët e Romës , sepse ai e riorganizoi dhe ndërtoi fitoren përfundimtare të krishterimit në fundin e shekullit të katërt . Me gjithë politikën e tij në favor të krishterimit , ai nuk ishte i krishter në kuptimin e plotë të fjalës . Ai u pagëzua vetëm në shtratin e vdekjes nga një prift arian . Ishte me gjak shqiptar . Ishte më i madhi i racës shqiptare në të gjitha kohërat . Në të kaluarën asgjë nuk na thanë në shkollat shqiptare . Asnjë shtatore nuk u ndërtua për këtë kalorës gjigand të Ilirisë . Sipas shumë shkencëtarëve , Perandoria Romake nën drejtimin e Konstantinit të Madh u quajt si Perandoria Iliro-Romake . Ky iliro-pellazg është krenaria e gjakut tonë pellazg , gjakut ilir dhe atij shqiptar .