Categories
Histori Të gjitha

Dodona, frymëmarrja që nuk u shua kurrë

Shënime të kronikave tepër të lashta, mbledhur në shekullin XIX, e datojnë themelimin e Dodonës në mijëvjeçarin e tretë p.e.s.Gjurmë paleolitike gjenden sot 15 km në verilindje të saj në fshatin Kastricë (muret rrethorë të të cilit kapin afro 300 m), kurse në jug zgjaten pranë Asprohalikos, Ajeo Jeorgos, Pantanasës, Korinopulos etj., pra përqark lumit […]

Categories
Histori Të gjitha

Shqiptarët, bashkë me gjuhën dhe kulturën e lashtë kanë ruajtur traditën historike dhe kujtimin për figurat madhore të së kaluarës

Nga lashtësia kanë mbetur të pashlyera në kujtesën historike të shqiptarëve dy personalitetet më madhore të asaj periudhe, Aleksandri i Madh dhe Pirroja i Epirit. Emri i Pirros (319-272 para erës sonë) është përjetësuar në toponiminë dhe antroponiminë mesjetare e të mëvonshme, si edhe në kujtesën historike të shqiptarëve. Heroi ynë Kombëtar, Gjergj Kastrioti – […]

Categories
Histori Të gjitha

“Ujku” shqiptar që sundoi Moldavinë për 19 vjet

Nga Marin Mema Një nga figurat më pak të trajtuara nga historiografia shqiptare është padyshim ajo e Vasil Koçit ose Vasil Lupu, siç njihet më gjerë, njeriu që për më se 19 vjet qëndroi mbi fron si princ i Moldavisë. Por kush ishte Vasil shqiptari, siç i pëlqente shpesh të identifikohej apo “ujku”, siç e […]

Categories
Histori Të gjitha

Donika, gruaja e parë e Arbërisë

Donika mbante titullin dukeshë dhe ishte e bija e princit të famshëm të Arbërisë, Gjergj Aranitit, një prej prijësve më të mëdhenj të luftës kundër pushtimit Osman. Ajo lidhi kurorë me Gjergj Kastriotin dhe u bë princeshë. Në gjuhën e sotme protokollare ajo ishte gruaja e parë e Arbërisë. Donika lindi në Kaninë, më 1428. […]

Categories
Histori Të gjitha

Fotot e rralla: Veriu i Shqipërisë 1902-1908

Eksploruesi austriak Erih Libert (1873-1951) i cili ishte kirurg me profesion vizitoi për herë të parë Shqipërinë në shtator 1902 ku shëtiti zonën e Pultit dhe malet në jug të lumit Drin. Në gusht 1903 shkoi në Shkodër dhe kaloi me shqiptarin Luigj Jakoviqi në Dushman, përgjatë bregut të majtë të Drinit, në pjesën jugore […]

Categories
Histori Të gjitha

Disa sqarime mbi “Privilegjin e Aleksandrit të Madh” që paraprin Statutet e Shkodrës

Privilegji i Aleksandrit të Madh është një dëshmi e çmuar për historinë e Shqipërisë, sepse hap një dritare mbi problemin e origjinës së popullit shqiptar. Teksti i Statuteve të Shkodrës i rizbuluar në vitin 1995 nga dorëshkrimet e Bibliotekës së Muzeut Correr në Venecia, mendohet të jetë kopjuar me përpikmëri nga teksti origjinal i ruajtur në Arkivin […]

Categories
Histori Të gjitha

Çfarë tha Ismail Qemali vite më parë në Vlorë?

Fjalimi i Ismail Qemalit përpara popullit të Vlorës më 28 nëntor 1912 Sot anembarë botës ku ka shqiptarë, ka nisur festa e 105 vjetorit të pavarësisë. Në nder të kësaj dite të shënuar për çdo shqiptar rreth e rreth botës, po botojmë fjalën e Ismail Qemalit të mbajtur më 28 Nëntor 1912 në Mitingun e […]

Categories
Histori Të gjitha

Ismail Qemali, babai i kombit

24 janari është përvjetori i 167-të i lindjes së Ismail Qemalit që përkon edhe përvjetorin e 92-të të vdekjes së tij. Për të kujtuar figurën që udhëhoqi Rilindjen Kombëtare në shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë dhe kontributin e tij të paçmuar për kombin shqiptar, intervistuam Darling Vlorën, një prej stërnipave të tij. Darling Vlora jeton […]

Categories
Histori Të gjitha

Çerçiz Topulli, “atdhetarët” dhe arsyeja për eleminimin e Bimbashit

Nga Enela Topulli Topullarët i kanë rrënjët në Sul, krahinë në Epir (në Çamërinë e sotme). Suliotët ishin aktorë me rëndësi në Revolucionin Grek të vitit 1821. I pari i Topullarëve është Vasil Sulioti, arvanitas, i krishterë ortodoks – ai merrej me organizimin e çetave – luftëtar dhe kontribuues i madh në krahinën e Sulit. […]

Categories
Histori Të gjitha

Bajo Topulli dhe Çerçiz Topulli me penë e pushkë për çlirimin e Shqipërisë

Në mesin e familjeve atdhetare, emblematike  të kombit shquhet edhe familja Topulli nga Gjirokastra e cila çlirimit të Shqipërisë i dha dy ndër personalitetet më meritore dhe më militante të kombit: Bajo Topullin dhe Çerçiz Topullin. Të dy vëllezërit nën ndikimin e ideve të rilindësve, Konstandin Kristoforidhi, Vaso Pasha, Avdyl, Naim dhe Sami Frashëri, Jani […]

Categories
Histori Të gjitha

Kur përfaqësuesit e Podgoricës kërkuan bashkim me Shqipërinë

Shtatëdhjetë e dy vjet më parë, në 14 maj 1942, përfaqësuesit dhe të dërguarit e posaçëm të popullsisë myslimane dhe katolike të qytetit të Podgoricës dhe Luharit iu drejtuen me një lutje ministrit sekretar shteti të Partisë Kombëtare Fashiste Shqiptare, shkëlqesës Kolë Bib Mirakaj, ku i kërkonin që ai të përdorte tân influencën e vet […]

Categories
Arkeologji Histori Të gjitha

Muri Pelazgjik i Akropolit të Athinës

Nga : Altin Kocaqi Teoria pelazgjike është një teori e pastudiuar me rëndësinë e duhur shkencore nga ana e shkencës shqiptare. Sa herë që niset një diskutim, në letrat shqiptare, në tavolinë ulen njëkohësisht: ambicjet e sëmura, vrasjet dhe interrnimet,  arroganca akademike – ata që dinë gjihçka rreth gjithçkaje edhe përse kurrë nuk provuan të bejnë […]

Categories
Histori Të gjitha

Bajram Haxhiu, patrioti lushnjar që kaloi disa luftëra deri në çlirimin e vendit

Familja Haxhiu është një nga familjet e vjetra lushnjare. Sigurisht që sapo dëgjon këtë mbiemër të vjen së pari në mendje emri i një prej pinjollëve të saj,Bajram Haxhiu. Në fakt ai njihet më shumë vetëm me emrin Xha Bami, ndërkohë që është figura e parë e shquar e familjes së vjetër të qytetit të […]

Categories
Histori Të gjitha

Kështjella e Vrajes – që nuk e përmendim kurrë

Shkruan: Fahri XHARRA Jo shumë largë në kohë ishim aty ku nuk jemi sot, jo shumë moti jemi ata të atyhit që nuk jemi më. Fatet e kombit na i shkruanin të tjerët me lapsin tonë e mbi virgjërinë e mosdijes sonë. Ishim të me shkekuj të pa lëvruar në trurin tonë; aty shkruhej, atu […]

Categories
Histori Të gjitha

68 vajza fierake dolën partizane në një ditë

Duket e pabesueshme, sidomos sot, por është e vërtetë. E kam fjalën për një ngjarje të largët, ndodhur 71 vite më parë, në kohën e pushtimit fashist. Gjashtëdhjetë e tetë vajza nga qyteti i Fierit, më 14 shtator 1943 u hodhën në ilegalitet dhe dolën partizane. Kjo çetë luftëtaresh të reja dilte nga një qytet […]

Categories
Histori Të gjitha

Qytetërimi në Sardenjë ka origjinë shqiptare

A është Sardenja pjesë e Italisë ? Po, por i ka vetitë e posaçme të saja;natyra, kultura, tradita , gjuha. Sardenja , nga shumë  njerëz konsiderohet “ më pak italiane” për dallim nga anët tjera të Italisë : izolimi gjeografik në të vërtetë e ka bërë të mundur zhvillimin  indigjen të bimëve , shtazëve por […]

Categories
Histori Të gjitha

Misteri që fshihet në zemër të Paraspuarit

Nga : Marin Mema Përgjatë udhës së vjetër që lidhte qytetin e Beratit me Janinën, shumë karvanë tregtarë apo ushtarakë kanë kaluar përgjatë shekujve. Dikund gjurmët janë të dukshme, të tjera janë fshirë nga koha apo qëndrojnë të fshehura nëntokë. Në këtë zonë, më saktësisht në fshatin Paraspuar identifikohen tre kështjella të periudhave të ndryshme. […]

Categories
Të gjitha

Okarina e Runikut, në fshatin e Drenicës ku është zbuluar instrumenti 5 mijë vjeçar

Që pas gjetjes së Okarinës më të vjetër 5 mijë vjeçare në fshatin Runik të Komunës së Skenderajt, institucionet nga Kosova nuk kanë ndërmarrë asnjë hap për të nisur gërmime të tjera. Edhe ky zbulim ishte bërë nga arkeologë jugosllavë në vitin 1968, derisa në gërmimet e 1984-ës kishin gjetur shumë artefakte të tjera të […]

Categories
Histori Të gjitha

Zbulime të reja për historinë e Aleksandër Molosit, dajës së Aleksandrit të Madh

-Libri “Epiri dhe Aleksandër Molosi” i Dr. Jani Koçillarit i promovuar në Muzeun H. Kombëtar është i pari libër në Shqipëri rreth kësaj figure “Epiri dhe Aleksandër Molosi” është libri i parë ndër autorët e shqiptarë, ku shkruhet për historinë e Epirit në periudhën kur drejtohej nga Aleksandri i molosëve. Autori, Dr. Jani Koçillari, historian […]

Categories
Histori Të gjitha

Ulqini, një histori e vjetër ilire

Nga : Pëllumb Gorica Të prekësh Ulqinin Në çdo udhëtim të përshkruar është bërë zakon të prekim copëza përjetimesh të gjalla për natyrën, historinë e vendeve, dhe kulturën e tyre të lashtë. Dendësia e përshtypjeve, është aq e madhe sa nuk di çfarë të shkruash më parë. Kështu ndodhi edhe në udhëtimin tonë drejt Ulqinit. […]