Categories
Histori

Enciklopedia Angleze çmend serbët dhe grekët Shqiptarët më të vjetër në evropën juglindore

Në një koleksion antikuaresh disa vite më parë studiuesi Shyqyri Nimani hasi në një botim enciklopedik, mes fletëve të të cilit gjendeshin disa faqe kushtuar Shqipërisë. Një botim afro një shekullor. Nimani dëshmon se ra në këto gjurmë ndërsa hulumtonte mes këtyre antikuarave në qendër të qytetit jugor bregdetar dhe shumë të bukur anglez Bournemouth. […]

Categories
Kulturë

Revista “Le Monde Illustrae” pasqyron traditën tonë: Gratë shqiptare me kostumet popullore

Foto e vitit 1880 e botuar në revistën “Le Monde Illustrae ”, pjesë e koleksionit të shkrimtarit francez Fortune Louis Meaulle, janë paraqitur veshjet kombëtare të grave shqiptare të stolisura me elementë të kulturës shqiptare. Kjo revistë ka publikuar këtë foto që daton para shume vitesh, duke paraqitur gratë shqiptare me kostumet popullore sipas krahinave […]

Categories
Histori

Shkrimtari grek : Ju që fyeni shqiptaret duhet të dini se Arvanitët ishin prijësit tanë të guximshëm në 1821-shin

Të vërteta të guximshme të shkruara nga shkrimtari grek Nikos Dimou. Historia është e patjetërsueshme, megjithatë grekët gjithnjë kanë shtrembëruar faktet në librat shkollorë, duke u transmetuar brezave të “vërteta të rreme”. Dimou, duke theksuar “alergjinë” e kombit të tij ndaj fakteve historike rrëfen disa të vërteta mbi revolucionin grek të vitit 1821. “Revolucioni dështoi […]

Categories
Gjuha Shqipe

Shqipja, gjuha që lindi gjuhët indo-evropiane

Nga pellazgjishtja në ilirishte dhe pastaj në shqipe u trashëgua dhe u ruajt gjuha më e vjetër e Evropës. Është vërtetuar me argumente të forta se gjuha shqipe është gjuha mëmë indoevropiane dhe në ndihmë për të vërtetuar vjetërsinë e gjuhës dhe historisë vijnë shkencat e gjuhësisë dhe arkeologjisë. Po pse nuk u shkrua gjuha […]

Categories
Gjuha Shqipe

Dokumentet e para të shqipes së shkruar

1. Formula e Pagëzimit (1462)2. Fjalori i Arnold Fon Harfit (1497) dhe3. Perikopeja e Ungjillit të Pashkës ( fundi i sh. XV-fillimi sh. XVI) Nën pluhurin e arkivave të Evropës dhe sidomos të atyre të Vatikanit mund të gjenden edhe shumë dokumente të tjera, ndoshta më të plotë e më domethënës. 1. Formula e Pagëzimit […]

Categories
Gjuha Shqipe

Historiku i Gjuhës Shqipe

Gjuha shqipe bën pjesë në familjen e gjuhëve indoevropiane, ku futen gjuhët indo-iranike, greqishtja, gjuhët romane, gjuhët sllave, gjuhët gjermane, etj. Ajo formon një degë të veçantë në këtë familje gjuhësore dhe nuk ka ndonjë lidhje prejardhjeje me asnjërën prej gjuhëve të sotme indoevropiane. Karakteri indoevropian i shqipes, përkatësia e saj në familjen gjuhësore indoevropiane, […]

Categories
Gjuha Shqipe

Emra shqiptarë dhe ilirë për fëmijë

Shtatzënia është një proces i magjishëm nëpër të cilin kalon thuajse çdo grua. Normalisht se nëntë muajt e shtatzënisë janë të veçantë, por edhe të mbushur me sfida të ndryshme. Megjithatë, edhe pas lindjes sfidat e nënës nuk përfundojnë. Në mesin e sfidave të paslindjes është edhe vënia e emrit të bebes. Dhe, përderisa disa […]

Categories
Kulturë

Atdheun do ta doni më shumë kur të doni më shumë njëri-tjetrin!

Mësimet e Nënë Terezës për dashurinë, ‘Sekreti i Lumturisë’, gjen një nga thëniet më të bukura të saj: “Jeta jonë e varfërisë është po aq e nevojshme sa edhe vetë puna”, vetë në qiell shihet se sa shumë borxh u kemi të varfërve, për ndihmën e tyre ‘ ta duam Zotin më tepër për shkak […]

Categories
Kulturë

Si u shkatërrua kultura Ilire nga dyndjet sllave dhe osmane

Intervista/ Aleksandër Meksi flet si restaurator: Kultura ilire nën dhe është mbuluar nga ndërtimi i pallateve Nga : Leonard Veizi Historia e Shqipërisë është shkruar më së shumti edhe përmes asaj çfarë na ofron një objekt kulti. Në fillim janë ngritur kishat e ritit katolik, më pas ato të ritit ortodoks dhe në shekullin XV […]

Categories
Etimologji

‘Sybina’ dhe ‘Sica’, dy glosat Ilire që flasin Shqip

Në këtë konferencë, Hamp solli dy evidenca nga ilirishtja, që i kishte studiuar e ristudiuar ndër vite, që ndrynin afërsi bindëse me shqipen. Glosat ilire ‘sybina’ dhe ‘sica’, që kishin hyrë në leksikun e latinishtes qysh në vjetërsi, u vunë në ekspertizën e gjuhëtarit të njohur. Profesori amerikan shpjegonte se sybina (ushtë gjahu) dhe sica […]

Categories
Histori

Vasil Ujku, Shqiptari që u bë mbreti i Moldavisë dhe sundoi për 19 vite

Për prejardhjen e familjes Koçi ka disa teza. Njëra prej tyre i identifikon paraardhësit me rrënjë nga Shqipëria Jugore, të emigruar në fshatin Arbanas në Bullgari, ku ende jeton një komunitet shqiptar. Një tjetër i vendos, pas mbërritjes në Bullgari, në një zonë pranë qytetit Razgrad. Duke qenë se studimet e mirëfillta për këtë figurë […]

Categories
Histori

Shenjtori Ilir që themeloi perandorinë më të madhe që ka njohur bota

Kostandini i Madh, njihet si një nga perandorët më të mëdhenj që ka njohur bota. Emri i tij, u shenjtërua nga Kisha dhe miliona besimtarë i luten atij. Ai lindi më 27 shkurt të vitit 272. Origjina e tij rridhte nga një familje fisnike ilire në Naissus të Dardanisë. Pas vdekjes së të atit, Flavius […]

Categories
Histori

Thesari i mbretëreshës Teuta i fshehur në Mokër

Mokra është një krahinë legjendash dhe historish, që nga kohët më të lashta. Një hap, një monument ofron kjo zonë e ndoshta kjo ka tërhequr edhe më shumë kërkuesit e thesareve. Ura të vjetra, si ajo e Golikut, apo varret mbretërore të Selcës së Poshtme, që mendohet se i përkasin Pelionit të lashtë, janë dëshmi […]

Categories
Kulturë

Ekspozohet në Londër, jeleku i artë Shqiptar i Edith Durhamit

Galeria “Two Temple Place” në Londër, ka ekspozuar mes të tjerash edhe jelekun dhuratë nga shqiptarët, dashamirëses së madhe të vendit të tyre, Edtih Durham. Është e hapur prej të shtunës, ekspozita “Unbound: Visionary Women Collecting Textiles”, me veshje tradicionale të grave gjatë shekullit XX, nga Ballkani e deri tek ato aziatike. Pjesë e kësaj […]

Categories
Histori

Fati i Heroinave Suljote

Nga Aurenc Bebja, Francë/ Gazeta franceze, “Le Petit Parisien”, ka botuar, me 6 tetor 1885, në faqen numër 2, një shkrim që trajton rolin e grave në luftë dhe mban titullin “Les femmes soldats – Gratë ushtare”. Francezja rrëfen se gratë suljote kanë frymëzuar edhe ato të Rumelisë për të luftuar kundër turqve. Ajo vë […]

Categories
Kulturë

Armiqtë e shqipërisë janë shqiptarët, ndaj vazhdojmë të renditemi ndër kombet e fundit në evropë nga Faik Konica

Të vimë ndër mend! Për fat të keq, aq liksht gjenden shqiptarët sot, sa janë bërë për t’u qarë; e keqja më e madhe është se as që kanë nisur të mendohen se ç’duhet bërë e të përpiqen të vënë në udhë të mbarë punërat e tyre. Shumë duhet të punojmë ne shqiptarët sot, dhe […]

Categories
Kulturë

Si po zhduken Çezmat, që ndër shekuj i bëjnë fresk historisë së Elbasanit

Burimi më i vjetër i ujit në Elbasan konsiderohet Burimi i Mansit, pranë stacionit antik të Via Egnatias me një histori mbi 2 000-vjeçare. Ujësjellësi i Elbasanit mendohet të jetë ndërtuar rreth 1700 vjet më parë kur edhe daton ndërtimi i kalasë. Çdo rrugicë ka trashëguar me shekuj çezmat, forma më e vjetër e furnizimit […]

Categories
Kulturë

Nga sharlatanë e matrapazë në llafazanë e kokëpalarë nga Fan Noli

Fan Noli ka qenë dhe është nga ata njerëz që të vërtetën ta thoshte në sy dhe nuk i trembej asaj, e për më tepër kur puna vinte tek bashkëkombësit e tij. Ka kohë që në vendin tonë po qarkullon një vjershë për të cilën thuhet se autorësia i përket Fan Nolit dhe ku ai […]

Categories
Shëndeti Shqipëria

Gentiana, Bima e Mbretit Ilir me Aromë Malësie Shqiptare

E njohin si bar zemre, sanëz, kërrsanëxë, sancë, ksane, raven, lincurë – por emrin e ka Gentiana. Bëhet fjalë për një barishte të hidhur që vjen nga bima e verdhë me emrin botanik Gentiana lutea. Vendlindja e kësaj bime është në Evropën Jugore. Ajo gjendet në malet shtatlartë të Shqipërisë dhe në shpate që ngrihen […]

Categories
Etimologji

Çdo të thotë ‘Gjeni’ – cilës gjuhe i përket kjo fjalë?

*Gjeni’ do të thotë dicka një ‘gjë’ e lindur *talent’. E vërteta është se cdo ‘gjë/send’ – është një ‘dalje’ e Re; një i Ri=> Njeri. ‘Gjeni’ – kjo fjalë, ka origjinën më të hërshme në historinë e njeriut, ajo fillon që me krijimin e kësaj bote të njohur si ‘Gēa’ = (Materia) ~ Γαῖα; […]