Categories
Histori Shqipëria

Viktor Emanuelit të III – i dorëzohet ‘Kurora e Skenderbeut’

nga përfaqësuesë të Italisë fashiste dhe bashkpunëtorëve të saj në Shqipëri, iu dorëzua, në Romë, me ceremoni pompoze, Viktor Emanuelit të III-të, perandorit-mbret të Italisë, Kurora e Skënderbeut,

Categories
Histori Zëra Shqiptar

Ky është incizimi i një fjalimit të Fan Nolit dhënë Shoqatës shqiptaro-amerikane Vatra në vitin 1962.

Fan Noli (1882-1965), i njohur edhe me emrin Theofan Stilian Noli, nuk qe vetëm një udhëheqës i shquar i bashkësisë shqiptaro-amerikane, por edhe një figurë madhore dhe e gjithanshme e letërsisë, kulturës, fesë dhe politikës shqiptare. Noli u lind më 6 janar 1882 në fshatin Ibrik Tepe, në jug të Edrenesë (Adrianopojë), në pjesën evropiane […]

Categories
Gjuha Shqipe

Pjesë nga gramatika e gjuhës shqipe

GJUHA – Shkenca që merret me studimin e gjuhës quhet gjuhësi (linguistikë). Degë të gjuhësisë janë: fonetika, leksikologjia dhe gramatika. Fonetika i studion tingujt e gjuhës. Leksikologjia merret me studimin e fjalëve të një gjuhe. Gramatika studion strukturën e gjuhës. Ndahet në dy pjesë: në morfologji dhe në sintaksë.    KLASIFIKIMI I GJUHËVE – Në botë ka rreth 20 familje gjuhësh: gjuhët indoevropiane, ugrofine, familja turke, semitike, kaukaziane, mongole, kino-tibetiane etj. Gjuhët e familjes indoevropiane […]

Categories
Histori Shqipëria

Kalendari ilir daton si më i vjetri në Evropë

Kalendari më i vjetër në Evropë është gjetur në Vucedol – “Orioni i Vucedolit “. Kalendari i Vucedolit është një ene me katër shirita horizontale të gdhendur me simbolet e jeve ne konstelacioneve. Këto yje i referohen direkt stinëve te vitit, dhe çdo rrip përfaqëson një sezonë. Kalendari i Vucedolit daton rreth 2600 vjet para […]

Categories
Histori Shqipëria

Këta ishin 3 vëllezërit shqiptarë që shpëtuan në ‘Titanik’

Tragjedi që do të jetojë nga pavdekësia Kaloi mbi një shekull nga gjëma mbinjerëzore, që 100 vjet përpara, mori 1517 jetë njerëzish e sot po merr gjithnjë e më shumë përmasa legjende. Fundosja e Titanikut që konstruktorët e WIHTE STAR LINE e quajtën të pafundosshëm, u fundos, u përmbyt i papërmbytshmi, por legjenda e tij […]

Categories
Histori Shqipëria

Si përfundoi kostumi shqiptar i Bajronit në Muzeun e Veshjeve në Angli

Dr. Dorian Koçi Vizita e Lord Bajronit dhe John Cam Hobhouse në Shqipëri gjatë vjeshtës së dytë të vitit 1809 hapi siparin e një sërë vizitash të tjera diplomatike, turistike e kulturore në kuadër të Grand Tourit anglez. Zbulimi i një bote të re, të panjohur dhe po kaq të afërt me zakone dhe tradita […]

Categories
Histori

Historia e Shqipëris ndër vite që pas rënies së Skenderbeut

“Një thes me miell që ngre një Burrë dhe ul një tjetër” Zanafilla e kësaj histori daton që në kohën e Gjergj Kastriotit pasi nipi i tij Hamzai e tradhëtoi te turqit por edhe disa princër arbëror nuk ju bashkuan Gjergjit kundër pushtuesit por pranuan rrushfet që më pas i dolën hundësh. Në 500 vite […]

Categories
Histori Shqipëria

Kur në Kinë adhuronin filmat e Shqipërisë

Nga: Piro Milkani (rrëfimi “Kitara kineze” nga vepra “E pabesueshme, por e vërtetë”) Kur u ktheva përfundimisht në Shqipëri përveç vapës se madhe të korrikut të vitit 1961 edhe gazetat i kishin nxehur dhe ashpërsuar tonet ndaj Bashkimit Sovjetik e vendeve të tjera të “kampit socialist” që, sipas shtypit po rrëshqisnin në rrugën e revizionizmit. […]

Categories
Histori Shqipëria

Çamët e shpërnguljes në kampin e Elbasanit

Botuar nga : Arben Llalla Kjo fotografi është në arkivin e Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës. Është dërguar këtu nga seksioni i fotografisë të Radio Tiranës, në vitet 1945. Fotografia është bërë nga UNRA. Shënimi shoqërues: Botohet për herë të parë. Personat që shihen i përkasin komunitetit çam të strehuar në kampin e Elbasanit. Pas fotografisë […]

Categories
Histori Shqipëria

Si u torturuan barbarisht shqiptarët, për të ndërruar fenë!

Në vitin 1843, kur porta e lartë, e proklamoi “Hatisherifin e Gjylhanes” në Kosovë, kjo nuk u prit mirë nga popullata shqiptare, menjëherë filluan trazirat dhe popullata u ngrit në kryengritje. Në fillim qendrat e kryengritjes u bënë sanxhaku i Shkupit dhe ai i Prizrenit. Zemërimi i madh i shqiptarëve ishte shtuar, kur përveç shtimit […]

Categories
Histori Shqipëria

Selaniku dhe Manastiri dy qytete të rëndësishme të historisë shqiptare

Para më shumë se një shekulli shumë qytete mes Sarajevës dhe Stambollit ishin qendra të rëndësishme ekonomike dhe kulturore me lidhje të ngushta me botën perëndimore. Dy shembuj në afërsi të Kosovës dhe Shqipërisë së sotme shquheshin veçanërisht: Selaniku me 14 konsullata dhe Manastiri me 2482 dyqane dhe me një popullsi, e cila, siç theksonte […]

Categories
Botime Histori

Zhdukja e gjuhës kulturës dhe elementit arvanitas në greqi

Lidhja e arvanitasve në Greqi me në krye Aristidhin dhe pasuesin e tij Jorgo Miha dhe Jorgo Gjero do të ngrinte në një farë mënyre lartë figurën e arvanitit që lufoi dhe që krijoj shtetin e ri Grek.

Categories
Gjuha Shqipe

Morfologji emrash të përveçëm

Sistemi morfologjik i emrave të përveçëm të njerëzve në shqipe përmban një anomali: emrat femërorë të tipit Zana, Silva, Teuta kanë humbur trajtën e pashquar (Zanë, Silvë, Teutë). Në ç’rrethana ka ndodhur kjo? Së pari, duhet sqaruar se kategoria e shquarsisë në emrat e përveçëm ka natyrë sintaksore vetëm, meqë nuk luan ndonjë rol kuptimor të krahasueshëm […]

Categories
Gjuha Shqipe

Leksiku popullor i agorafobisë

Tek etimologjitë e Çabejt, gjej fjalën bajkush, që sipas tij “përdoret në Gjirokastër për një njeri që rri fshehur ose mënjanë.” Çabej e shpjegon këtë nga turqishtja baykuş “kukuvajkë”, duke shtuar se ka hyrë edhe në bullgarishten. Unë kam dëgjuar, nga nëna ime, me të njëjtin kuptim, shprehjen Bajo fshehuri – në përdorime të tipit je bërë si Bajo fshehuri, mbete brenda […]

Categories
Gjuha Shqipe

Pësorja dhe rendi i fjalëve në fjali

Në shumë manuale të stilit të gjuhëve perëndimore gjen këshilla për të kufizuar përdorimin e foljeve në pësore. Këto këshilla nuk duan të thonë thjesht se nëna i lan perdet dy herë në muaj është për t’u parapëlqyer, si thënie, ndaj perdet lahen prej nënës/nga nëna dy herë në muaj; por i referohen mënyrës së tërthortë dhe shpesh […]

Categories
Etimologji Kulturë

Studiues të shumtë shkruajnë se ‘gjuha shqipe – gjuhë e perëndive’

gjuha e lashtë Shqipe, është një gjuhë (PIE); ‘AMA’ e të gjitha gjuhëve IE me bazë Gegnishten, sot fatkeqësisht i vecuar si një dialekt i saj ..

Categories
Arkeologji Shqipëria

Qytetërimi i Pelionit të lashtë, historia e të fshehtat e saj

Tashmë dimë se vlerat e qytetërimit ilir të Korçës bëhen edhe më të dukshme veçanërisht në bronzin e vonë shekujt XV-XII p. e. s. dhe në periudhën e kalimit për ne hekur, kur metali hyn gjerësisht në prodhimin e veglave të punës, armëve dhe stolive trupore.

Categories
Etimologji Histori Shqipëria

Mbreti Gent dhe fiset ilire Labeate

GENC në mbretërinë e njohur ilire, ka kontribuar fort duke i shkruar këto monedha në gjuhën e vet, në gjuhën më të lashtë të etërve të tij pararendës, në gjuhën pellazgo-ilire-shqipe.

Categories
Kulturë

Pse në Elbasan “Dita e Verës” festohet në mars?

Muaji mars për çdo qytetar elbasanas mbart brenda saj festën e Ditës së Verës, e quajtur edhe festa e luleve. Kjo festë tashmë ka marrë përmasa të mëdha në të gjithë vendin, si festa e gjallërimit të natyrës dhe shpirtit, paqes dhe harmonisë, gëzimit dhe dashurisë njerëzore. Festa zakonisht nis gjallërinë e saj mbrëmjen e […]

Categories
Kulturë

Dita e “Premte” në gjuhën shqipe simbol i yllit Afërditë.

ende (#Pridita) është hyjnesha e dashurisë dhe bukurisë në mitologjinë shqiptare. Pra, ajo është e ngjashme më Venusin e mitologjisë romake dhe Afroditën e mitologjisë se lashte.