Categories
Histori

Shqipja vjen nga ilirishtja. Emri shqiptar është gjetur në të dhënat që nga koha e Ptolemeut, kur në Ballkan nuk kishte ende sllavë

Të huajt për shqipen dhe shqiptarët / Britannica: Shqipja vjen nga ilirishtja. Emri shqiptar është gjetur në të dhënat që nga koha e Ptolemeut, kur në Ballkan nuk kishte ende sllavë

Categories
Histori

A e dini se çfarë pinin ilirët?

Përveç ujit dhe qumështit, ilirët e lashtë konsumonin edhe disa nga pijet më të vjetra të njerëzimit. Sipas disa historianëve, ilirët konsumonin në sasi të mëdha verën, madje e kanë njohur këtë pije shumë kohë përpara fiseve greke. Sipas Strabonit, ilirët e Panonisë njoheshin për kultivimin e hardhive dhe prodhimin e verës me cilësi të […]

Categories
Arkeologji Histori Të gjitha

Qyteti i humbur ilir, 2500 vjeçar!

Arkeologët britanik pohojnë se kanë zbuluar një qytet 2500-vjeçar, të cilësuar nga ata si ‘qyteti i humbur’ në Greqi, që sipas tyre paraqet një nga zbulimet më spektakolare të dekadës. Arkeologët nga Universiteti i Gothenburg dhe Universiteti i Bournemouth kanë filluar të hulumtojnë rrënojat në një fshat të quajtur Vlochos, 300 km (190 mile), pesë […]

Categories
Histori Të gjitha

Stemat e njësitëve Ilire

(Guido Panciroli) – 1602Notitia utraque dignitatum cum Orientis tum Occidentis ultra Arcadii Honoriique tempora (Guido Panciroli) – 1602(eldu)

Categories
Histori Të gjitha

Thesari i fshehur i Ilirisë. Ja pasuria e mbretit Gent

Historia e popullit tonë është e lavdishme që në gjenezën e saj. Dhe pa dyshim një prej emrave më të mëdhenj të kësaj lashtësie është dhe mbreti Gent. Ai do të vinte në fuqi në vitin 181 pes dhe që sa mori frenat e mbretit në dorë ai do krijonte kontradikta me perandorinë romake, e […]

Categories
Histori Të gjitha

Ilirët në sheshin e luftrave dhe mbretërive

Ilirët gjithmonë kanë qenë shoqëri e diskutuar në kontekstin e luftrave dhe midis dy qytetërimeve, atij grek dhe romak. Në historinë e këtyre dy qytetërimeve, për vetë faktin se kishin dhe gjuhë të shkruar kurse Iliria jo, shikojmë se del dhe historia e fiseve dhe mbretërive Ilire. Studiuesi Franklin W. Waibank në kumtesën e tij […]

Categories
Histori Të gjitha

Iliria në mbretërimin e Bardhylit, fakte e dilema

Mbreti Bardhyl mbahet i pari i një dinastie mbretërish ilire në antikitet ose në periudhën helenisike. Kjo periudhë karakerizohet nga vërshimi i kulturës Helene, (fillim i kulturës romake-qytetërimit grek, romak, ilir) edhe në territoret e Shqipërisë dhe mbahet si një nga fazat e hershme të qytetërimit Europian. Për Bardhylin ka shumë teori mbi aktivietin e […]

Categories
Histori Të gjitha

Trekëndëshi i lidhjes natyrore Pellazg Ilir Arbër

Shkruan: Gjon KEKA Për të sjell(gjetë) në dritë nga errësira(fshehtësia) rrënjët e një kombi duhet punë sistematike dhe e gjatë.Kjo për faktin se kemi të bëjmë me përkundje epokash dhe jo me përkundje vitesh.Dhe kur jemi tek epokat ,atëherë sigurishtë se për të gjetur burimin e atyre rrënjëve ,atij burimi të ujit që rrjedhë në kohën […]

Categories
Histori Të gjitha

Shqipëria e kohës së Cezarit…(Kur konsujt romakë jetonin dhe luftonin në Iliri)

Nga : Luan Rama Mundoheshim të bënim një shaka që ata ta gjenin, duke u thënë se ishte në brigjet e detit Adriatik. Pastaj duke shtuar u thonim se ishte në kufi me Greqinë, pastaj me Malin e Zi. Dhe atëherë këta persona më së fundi arrinin ta gjenin se bëhej fjalë për Shqipërinë. Ata […]

Categories
Histori Të gjitha

Mbi besimet dhe mitologjinë ilire

Nga : Moikom Zeqo Karl Patsch (1895-1945) ishte arkeolog dhe historian austriak. Qe drejtor i Muzeut të Bosnje-Hercegovinës deri në 1918 dhe i Institutit për Hulumtime Ballkanike në Sarajevë, në 1921 qe profesor në Universitetin e Vjenës. U muar edhe me historinë e ilirëve dhe të shqiptarëve. Në 1904 në Vjenë botoi gjermanisht edhe librin “Sanxhaku […]

Categories
Histori Të gjitha

Epiriotët, shqiptarët e lashtësisë, ilirët që nuk u greqizuan

Nga : Teodor Mommsen Në këtë shkrim shqyrtohen shkurtimisht burimet që lidhen me përkatësinë etnike të epirotëve të lashtë, të cilët Teodor Mommsen-i, historiani më i madh i kohës së tij, në veprën ende të patejkaluar “Histori e Romës” (Römische Geschichte) i quante epirotët “shqiptarët e lashtësisë” (die Albanesen des Alterthums)1. Thuajse të gjithë autorët […]

Categories
Histori Të gjitha

Qyteti i lashtë ILIR në Kretë dhe monedha e saj shkruar në shqip ELYRION

* Έλυρος” Quajtur një vend i lashtë në gjuhën para-greke në Kretë (sot Greqi) i pa shpjegueshëm në gjuhën greke dhe i lënë ashtu pa shpjegim sepse aty shkruhet dhe ka kuptimin e qartë: Έλυρος; Élyros = ILYRIN. Elyros ishte një qytet i lashtë në Kretë jugperëndimore në kodrën e Kefalas, pranë fshatit aktual Rodovani […]

Categories
Histori Të gjitha

Ilirët, 300 vjet në krye të Romës; perandorët ilirë që drejtuan botën

Për rreth 3 shekuj (251–565), Roma u mbizotërua nga perandorë ilirë; ishte pikërisht kjo periudhë kur fiset vandale e sllave u mbajtën larg kufijve të rajonit, i cili më pas do të quhej Ballkan. Shumica e tyre kanë ardhur nga rajoni i Sirmium (pranë Mitrovicës së sotme) në Iliri. Pas shekullit VI, në listën e […]

Categories
Histori Të gjitha

Shpella e shkruar e Lepenicës

Shpend Bengu Bota ka vetem 28 vende te ketilla (që i perkasin një periudhe qe shkon deri ne 50.000 vjet me parë). Sipas profesor Emmanuel Anati-t, drejtor i arkivit botëror të protohistorisë, këto piktograme kanë një vlerë të jashtëzakonshmedhe për të kuptuar origjinën e kulturës Europiane.Sipas tij ekzistojne rreth 28 të tilla që i perkasin […]

Categories
Histori Të gjitha

Shqipja, gjuha që flitej dhe shkruhej shtatë mijë vjet më parë, pesë mijë vjet para Homerit

Edhe germat e përdorura në të dyja poemat e Homerit janë germa të abecedarit pellazg, i njohur qysh në kulturën pellazge Vinkë-Turdas (mijëvjeçari 6 p.e.s.) dhe i përhapur më pas në viset e tjera të mesdheut, që e huazuan grekët dhe latinët… Luftulla PEZA Studimi modern i gjuhës shqipe mund të themi se ka filluar me […]

Categories
Histori Të gjitha

Harta e Shqipëris natyrale para dy shekujve ku tregon zonat e banuara nga Shqiptarët

Kjo hartë e para dy shekujve tregon se sa e madhe ka qenë Shqipëria dhe sa është zvogëluar tani trungu jonë kombëtar.Fotoja është publikuar në Facebook nga studiuesi Artan Shkreli.Më poshtë shkrimi i plotë shpjegues i Shkrelit për foton. “Pjese nga harta etnografike e vitit 1861, para Kongresit te Berlinit, realizuar nga frengu Lejean (mos […]

Categories
Histori Të gjitha

“Jam ilir!” Zbulohet testamenti i Aleksandrit të Madh, grekët dhe maqedonasit të shokuar

Edhe pse kanë kaluar mijëra vite, bëmat, fitoret dhe betejat e Aleksandrit të Madh vazhdojnë të bëjnë bujë dhe të tërheqin vëmendjen e shumë historianëve. Heroi Ballkanas, u bë një  figura më madhështore dhe më stratege që ka njohur bota. Të gjithë kemi lexuar për bëmat e tij, por ajo që diskutohet sot ashpër në […]

Categories
Të gjitha

Dita e Verës, tradita Shqiptare që vjen nga lashtësitë

Është dita në të cilën stërgjyshit tanë, kur skish lindur edhe krishterimi, kremtonin bashkë me romakët dhe me grekët e vjetër, perënditë e luleve, të shelgjeteve. Kur shkrin dimri, kur qaset vera buzëqeshur, e hollë dhe e gjatë si në pikturë të Boticelit, zemra e njeriut shkarkohet nga një barrë, shijon një qetësi, një lumturi […]

Categories
Histori Të gjitha

Revolta ilire që tronditi perandorinë Romake

Kryengritja më e madhe e armatosur e ilirëve ka qenë ajo e viteve 6-9-të erës sonë. Revolta, e udhëhequr nga Bato i fisit Daesitiate, u shndërruar në një konflikt të armatosur midis trupave romake dhe një aleance të fiseve ilire. Shkaku i revoltës ishte vendimi i Romës për një mobilizim ushtarak në Iliri. Kryengritësit sulmuan […]

Categories
Histori Të gjitha

Në bukël lidhet historia e Ilirëve dhe Arbërorëve

Është fillimi i viteve 60 kur në zonën e Buklit në Mirditë nisën të dalin disa objekte mjaft interesante nga nëntoka. Arkeologu i ndjerë Skënder Anamali kujton në një botim shkencor të publikuar në vitin 1971 se zbulimet e para ishin të rastësishme dhe se ato u dorëzuan në sektorin përkatës të arkeologjisë nga etnologu i famshëm shqiptar Mark Tirta, në atë kohë mësues i zonës.